اصولا به فضای سبز ایجاد شده بر روی سقف روف گاردن گفته میشود.
بنابراین لزوما روف گاردن به فضای سبز احداث شده بر روی بام اطلاق نمیشود و این فضا میتواند یک لابی یا یک تراس یا قسمتی از یک آپارتمان باشد که در طبقه زیرین آن فضاهای دیگری قرارداشته باشند.
اما در تعریف عامیانه روف گاردن، معمولا به فضای سبز ایجاد شده بر پشت بام یک سازه گفته میشود.
روف گاردن در زبان فارسی به اشتباه بام سبز نیز نامیده میشود در صورتی که بام سبز یکی از انواع روف گاردن است و کاربردی متفاوت دارد که در ادامه به توضیح آن خواهیم پرداخت اما این عبارت غلط مصطلحی است که به کار برده میشود.
اگر بخواهیم ترجمه صحیح تری از روف گاردن داشته باشیم عبارت باغ بام صحیح تر است.
روف گاردن ها از نظر ساختاری به ۲ دسته زیر تقسیم میشوند.
روف گاردن متمرکز (متراکم)-( Intensive roofgarden)-باغ بام-(Roof garden)
روف گاردن غیرمتمرکز-(Extensive roofgarden)- بام سبز-(Green roof)
البته در سالهای اخیر یک گونه جدیدی از بام ها به عنوان بام سبز مدولار توسط عده ایی اجراء شده که در هیچ دسته بندی علمی قرار نمیگیرند و اساسا به آنها روف گاردن نمیتوان گفت و صرفا یک ایده ساختگی توسط خود این افراد است.آنها صرفا مجموعه ایی از گلدان های پرتابل (قابل جابجایی) هستند که برروی بام قرار میگیرند و فضای بام را قابل استفاده میکنند ولی در تعریف روف گاردن از نظر آیین نامه ها و سورس های علمی جای نمیگیرند.
روف گاردن متمرکز (متراکم)-( Intensive roofgarden)-باغ بام:
روف گاردن متمرکز (متراکم)یا باغ بام به بامهایی اطلاق میشود که امکان حضور کاربران در آن مهیاست و دارای فضاهای کاربردی است که به تناسب به کاربری بنا مورد استفاده قرار میگیرد و از لحاظ پوشش گیاهی دارای درختان و درختچه های بزرگ است و فضاهای کشت گیاهان عمقی بیشتر از ۲۰ سامتی متر دارند.
روف گاردن غیرمتمرکز-(Extensive roofgarden)- بام سبز-(Green roof)
این نوع بامها که (Green roof)- گرین روف یا در زبان فارسی بام سبز نامیده میشوند اصولا برای استفاده افراد و حضور کاربران در این فضاها طراحی نمیشوند این نوع بامها عمق کشتی کمتر از ۲۰ سامتیمتر دارند و صرفا جهت کاشت گیاهان پوششی و کوچک طراحی شده اند فلسفه طراحی و احداث این بامها صرفه جویی در مصرف انرژی در سوله های صنعتی به دلیل عایق بودن این بامهاست و مسائل زیست محیطی، مثل کمک به کاهش آلودگی هوا و جلوگیری از اتلاف انرژی و ایجاد منظر مناسب در فضاهای شهری.
اما دسته جدیدی که به اسم روف گاردن مدولار معرفی میشود چیست؟
این نوع بامها با در کنار هم قراردادن تعدادی گلدان پیش ساخته شکل میگیرند و فضاهای باقیمانده با متریال هایی مانند سنگ ریزه یا چمن مصنوعی و یا چوب پلاست پوشیده میشود.
این بام ها بسیار ابتدایی و اکونومی هستند و از لحاظ گیاهی بسیار ضعیف هستند و محدود به تعدادی گل و درختچه جزیی هستند که در این گلدان ها قرار میگیرند.
این بامها معماری بسیار ضعیفی دارند یا به تعبیر صحیح تر اصلا معماری ندارند تمرکز پدید آورندگان این نوع بامها بر تیپ بودن فلاورباکس ها و تولید انبوه آنهاست، بنابراین در طراحی یک بام محدود به تعدادی گلدان از پیش ساخته شده هستند که با ارزان ترین متریال ها ساخته شده اند بنابراین باید با تعدادی از آنها بدون امکان طراحی اجزاء شخصی سازی شده برای پروژه، چه از بابت متریال و چه از لحاظ شکل فضا را طراحی کرد.
هدف فعالین در این دسته بامها فروش تیراژ بالای فلاورباکس هاست و قراردادن یک روزه آنها در محل، بنابراین نمیتوان انتظار ایجاد یک فضای پویا و زیبا و آینده دار را داشت و صرفا راه حلی ارزان و کوتاه مدت است برای اینکه فضای مورد نظر کمی تلطیف شده و قابل استفاده شود و از حالت پشت بام بد منظره و غیر قابل استفاده خارج شود.
مهندس مازیار حیدرپور
گرانیوم روف گاردن
۱۴۰۰/۱۰/۱۶
